PKK: Η στρατιωτική του δύναμη μπορεί να γίνει πολιτική;

Κατά τη συνομιλία μας στην Ερμπίλ, στην έδρα της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν, ο Sadi Ahmed Pire, υπεύθυνος διεθνών σχέσεων της Πατριωτικής Ένωσης του Κουρδιστάν (PUK), μας έκανε μερικά ασυνήθιστα σχόλια για τη στάση της Τουρκίας.

Του: Fehim Tastekin*
ΠΗΓΗ: http://www.al-monitor.com, 7 Οκτωβρίου 2014

Απόδοση στα ελληνικά: Σωτήρης Δημόπουλος

Ο Pire είπε στο Al-Monitor: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες έρχονται από την άλλη άκρη του ωκεανού, η Βρετανία και η Γερμανία από την Ευρώπη, αλλά η γειτονική μας Τουρκία δεν μπορεί να καταφθάσει; Η Τουρκία είναι μια καλή μουσαφίρισα στο τραπέζι των συνομιλιών. Αλλά όταν ο φίλος της δέχεται επίθεση παρατηρεί από απόσταση. Συνεχώς κάνει λόγο για την ασφάλεια των συνόρων της. Τι γίνεται όμως με την ασφάλεια των δικών μας συνόρων;».

Όταν τον ρωτήσαμε αν υπαινίσσεται ότι η Τουρκία δεν παρεμποδίζει τη διέλευση του Ισλαμικού Κράτους (IS), ο Pire απάντησε: «Ναι, η Τουρκία δεν τους εμπόδισε», προσθέτοντας ότι «ο ρόλος της Τουρκίας είναι επονείδιστος. Αν δεν βοηθήσει τώρα, πότε θα το κάνει; Είναι εμπορικός μας εταίρος. Το να μένει απαθής εναντίον του ISIS δεν συνάδει με τη φιλία και τη συνεργασία. Η γνώμη του ιρακινού λαού για την Τουρκία άλλαξε κατά 80%. Οι άνθρωποι θεωρούν πλέον ότι η Τουρκία τους εξαπατά και ότι τους έχει εγκαταλείψει».

Καλώς. Αν η Τουρκία χάνει έδαφος στο βόρειο Ιράκ, και οι Πεσμεργκά, η στρατιωτική δύναμη του Νοτίου Κουρδιστάν, απέτυχε παταγωδώς να υπερασπιστεί του Γεζίδι στο Shengal, τότε ποιος κερδίζει; Η απάντηση έρχεται από έναν Κούρδο επιχειρηματία από την Τουρκία, που έδωσε μια περιγραφή των γεγονότων για την νύχτα που το Ισλαμικό Κράτος στράφηκε, μετά την κατάληψη της Shengal, προς την Ερμπίλ:

«Όταν έφθασαν οι αναφορές ότι το ΙΚ προσέγγιζε την Ερμπίλ, η πόλη εκκενώνετο. Ο κόσμος συνωστιζόταν στα σούπερ μάρκετ και στα πρατήρια βενζίνης. Τότε ήλθαν οι μαχητές του PΚΚ (ΠΚΚ), παρέλασαν στους δρόμους της πόλης για να τονώσουν το ηθικό του λαού. Ο κόσμος άρχισε να επευφημεί το ΠKK».

Δεν θα ήταν υπερβολή να διατυπώσουμε πλέον την άποψη ότι η ιστορία του κουρδικού κινήματος χωρίζεται σε πριν και μετά τη Shengal. Η περιπέτεια του ΠΚΚ, που ξεκίνησε στη Shengal, εκδηλώθηκε σε στενή συνεργασία με τους Πεσμεργκά, πρώτα στο Μαχμούρ και μετά στο Κιρκούκ, ενώ στη συνέχεια προχώρησε στη μεγάλη λωρίδα γης που ζουν οι Τουρκμένοι στο Tuz Hurmatu, στο Beshir και στο Taze Hurmatu.

Κανείς δεν εξεπλάγη βλέποντας τις Δυνάμεις της Λαϊκής Άμυνας (HPG), τη στρατιωτική πτέρυγα του PΚΚ, στο στρατόπεδο του Μαχμούρ, όπου είχαν βρει καταφύγιο οι Κούρδοι είχαν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα χωριά τους στη Τουρκία το 1993-94. Αυτό, όμως, που φάνηκε ασυνήθιστο ήταν ο ρόλος των μαχητών του PΚΚ στην υπεράσπιση των Τουρκμένων, που τρέφουν ιδιαίτερες συμπάθειες προς τη Τουρκία.

Επισκεπτόμενος τη στρατιωτική μονάδα των Τουρκμένων, που είχε αναπτυχθεί για την ανακατάληψη του Μπεσίρ από το ΙΚ, ο διοικητής τους, στενοχωρημένα, παραδέχθηκε ότι το πλησιέστερο κρίσιμο στρατιωτικά σημείο ελεγχόταν από το PΚΚ και τους Πεσμεργκά. Ήταν πολύ δύσκολο γι’ αυτόν να παραδεχθεί την πραγματικότητα.

Πλέον, όλοι αναρωτιούνται: Το PΚΚ θα κρατά χαμηλό προφίλ στα πολιτικά πράγματα του νότιου Κουρδιστάν, παρά την ισχυρή στρατιωτική του παρουσία στο Καντίλ και στο Ζαπ του βορείου Ιράκ, και δεν θα μετατρέψει το κύρος που έχει κερδίσει στις μάχες εναντίον του ΙΚ, σε ένα διαρκές κεφάλαιο.

Όταν ρώτησα τον Cemil Bayik, τον συμπρόεδρο της Ένωσης των Κουρδικών Κοινοτήτων (KCK), εάν η δημιουργηθείσα κατάσταση ανοίγει νέους πολιτικούς και στρατιωτικούς ορίζοντες για το κουρδικό κίνημα, δεν δίστασε να μας δώσει κάποιες εντυπωσιακές απόψεις για τη νέα θέση του PΚΚ στη Μέση Ανατολή. Στη συνάντησή μας στο οχυρό του στο βουνό Καντίλ, ο Bayik είπε ότι «στόχος μας είναι όχι μόνον να λύσουμε το κουρδικό ζήτημα. Θέλουμε να επιλύσουμε τα προβλήματα δημοκρατίας και ελευθερίας των λαών της Μέσης Ανατολής».

Το PΚΚ φυσιολογικά επιχειρεί σε τέσσερις τομείς του Κουρδιστάν: στο Bakur (βόρια), στο Rojhilat (ανατολικά), στο Bashur (νότια) και στη Rojava (δυτικά). Η πολιτική του για τον κάθε έναν από αυτούς τους τομείς έχει διακυμάνσεις. Σύμφωνα με τον Bayik, γίνεται κατανοητό ότι ακόμη και αν συνεχιστεί η ειρηνευτική διαδικασία στη Τουρκία (σ.σ. το άρθρο γράφτηκε πριν την εξέγερση των Κούρδων στη Τουρκία), τα ένοπλα στελέχη του PΚΚ δεν προτίθενται να παραδώσουν εύκολα στους νέους τομείς επιρροής τους. Ουσιαστικά, η κοινή δράση κατά του ΙΚ στο νότιο Κουρδιστάν έχει δώσει στο PΚΚ την ευκαιρία να έχει λόγο στην περιφερειακή πολιτική.

Ο Bayik μιλώντας για τη στρατιωτική ανάπτυξη του PΚΚ στο Bashur εξήγησε: «Ήλθαμε επειδή τα συμφέροντα του Νότιου Κουρδιστάν βρέθηκαν σε κίνδυνο. Δεν ήλθαμε να επιβάλουμε το δικό μας έλεγχο. Όσο επιμένει ο κίνδυνος του ΙΚ, εμείς θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε μαζί με οποιονδήποτε θέλει να αντισταθεί». Αναφερόμενος στις πολιτικές συνέπειες της κατάστασης είπε: «Η κατάσταση στον νότο έχει αλλάξει μετά την επίθεση στη Shengal. Η πολιτική στο νότο θα πρέπει να αναθεωρηθεί».

Αν και ο Πρόεδρος της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβέρνησης Μασσούντ Μπαρζανί επισκέφθηκε τη διοίκηση της HPG στο Μαχμούρ για να εκφράσει την εκτίμησή του, πολλοί στην περιοχή αναμένουν ότι η ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (KDP), που βλέπει το PΚΚ ως πολιτικό ανταγωνιστή, θα είναι σε επιφυλακή, και ότι θα υπάρξουν σοβαρές τριβές όταν πάψει η απειλή του ΙΚ.

Ωστόσο, το PUK, με πιο αριστερή κουλτούρα, έχει και πιο θετική οπτική. Ερωτώμενος ο Sadi Pire πώς το αυξημένο κύρος του PΚΚ θα επηρεάσει τις πολιτικές ισορροπίες στην περιοχή, απάντησε: «οι πολίτες στη Μπασούρ είναι σε πολιτική εγρήγορση. Βλέπουν το PΚΚ ως πολιτικό κίνημα».
[…]

*Ο Fehim Tastekin είναι αρχισυντάκτης στη Radikal, υπεύθυνος των διεθνών ειδήσεων.

 defence-point.gr